Vương quốc Anh đã từng được đánh giá là nhà sáng tạo, đổi mới hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn ở châu Âu, nơi sản sinh ra những công ty bán dẫn hàng đầu như Arm Ltd và Imagination Technologies Group Ltd. Trong đó, Arm Ltd là công ty đã tạo ra các sản phẩm bán dẫn được sử dụng trong khoảng 90% tất cả các thiết bị di động, còn Imagination Technologies Group Ltd là công ty chuyên cung cấp các thiết kế chip được sử dụng bởi gã khổng lồ công nghệ Apple Inc.

Anh đã bán các công ty bán dẫn hàng đầu cho nước ngoài từ lâu

Nhưng đó là những gì mà Anh có được trước khi các công ty bán dẫn được bán cho các công ty nước ngoài. Theo đó, công ty bán dẫn Arm Ltd đã được nhà đầu tư Softbank của Nhật Bản mua lại vào năm 2016 với giá 32 tỷ USD, 4 năm sau tức là vào năm 2020, nó đã được bán lại cho tập đoàn Mỹ Nvidia với giá 40 tỷ USD, trong khi Imagination Technologies Group Ltd cũng đã được bán cho nhà đầu tư Canyon Bridge của Trung Quốc.

Đến nay, công ty bán dẫn cuối cùng của Anh, Newport Wafer Fab Ltd cũng đang được một công ty Trung Quốc xem xét mua lại với giá khoảng 87 triệu USD. Sau những thỏa thuận ban đầu được thông qua, chính phủ của Thủ tướng Anh Boris Johnson cam kết sẽ xem xét lại thỏa thuận, nhưng các nhà phê bình cho rằng nó đã quá muộn.

Liên quan đến vấn đề này, nghị sĩ Đảng Bảo thủ kiêm thành viên Ủy ban Đối ngoại Anh Bob Seely cho biết: “Thương vụ mua bán công ty Newport Wafer Fab là cực kỳ đáng lo ngại. Chúng ta cần có sự thống nhất trong việc đối phó với nhà nước Trung Quốc. Tôi lo lắng rằng chúng ta vẫn chưa hiểu được sự phụ thuộc của chúng ta vào Trung Quốc và sự cần thiết phải thoát khỏi sự phụ thuộc thương mại đó”.

Mặc dù quyết định bán các công ty bán dẫn của mình nhưng chính phủ Anh buộc các công ty nước ngoài mua lại phải ưu tiên tăng cơ hội việc làm tại địa phương và kỳ vọng đầu tư trong tương lai. Chẳng hạn như sau khi SoftBank mua lại Arm vào năm 2016, Vương quốc Anh đã buộc tập đoàn Nhật Bản giữ trụ sở chính của Arm tại Cambridge và phải cam kết tăng gấp đôi lực lượng lao động tại đây. Tương tự, khi mua lại công ty Imagination Technologies Group Ltd, nhà đầu tư Trung Quốc Canyon Bridge buộc phải cam kết tiếp tục đầu tư vào Vương quốc Anh.

Chính sách của các nước đồng minh của Vương quốc Anh đang thay đổi. Mỹ ngày càng ngừng các giao dịch liên quan đến chất bán dẫn, trong khi các nước châu Âu cũng ngày càng trở nên bảo hộ đối với công nghệ chip nội địa của mình. Thủ tướng Ý Mario Draghi vào tháng 4 vừa qua đã can thiệp để ngăn chặn việc bán công ty LPE SpA có trụ sở tại Milan, công ty sản xuất các linh kiện cho các ứng dụng điện tử công suất, cho công ty Shenzhen Invenland Holdings Co của Trung Quốc.

Không giống như Arm và Imagination Technologies, là những công ty trị giá hàng tỷ USD đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn, không rõ liệu Newport Wafer Fab có tầm quan trọng chiến lược đối với Vương quốc Anh hay không?

Newport Wafer Fab là công ty sản xuất các tấm silicon siêu nhỏ, dùng làm cơ sở cho các vi mạch và chủ yếu được sử dụng để quản lý điện năng trong các sản phẩm như ô tô. Theo báo cáo tài chính gần đây nhất, công ty đã báo cáo khoản lỗ tổng cộng khoảng 6,05 triệu bảng Anh trên doanh thu 49 triệu bảng Anh trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9/2019.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, cựu lãnh đạo Đảng Bảo thủ Iain Duncan Smith cho rằng: “Chính phủ cần lên tiếng về vụ việc này và ngăn chặn nó. Điều này một lần nữa cho thấy rằng bất chấp luật pháp, bất chấp tất cả các cuộc nói chuyện cứng rắn trước đó, chính phủ đang nhìn theo hai hướng đối với Trung Quốc. Một mặt, họ nói rằng họ lo lắng về Trung Quốc, nhưng mặt khác, họ muốn có một thỏa thuận thương mại. Chính sách của chính phủ về Trung Quốc là một mớ hỗn độn không có hy vọng và không có mục đích. Vụ mua bán này là một thảm họa đầu tư”.

Phan Văn Hòa(theo Bloomberg)

Công ty được Trung Quốc hậu thuẫn mua nhà máy chip lớn nhất nước Anh

Theo hai nguồn tin của CNBC, nhà sản xuất chip lớn nhất Anh quốc – Newport Wafer – sẽ bán mình cho công ty bán dẫn Nexperia của Trung Quốc với giá 87 triệu USD vào tuần tới.